O σκοτσέζος στρατιώτης, Donnie MacRae, πέθανε ως αιχμάλωτος πολέμου κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, όμως έπρεπε να περάσουν 80 χρόνια για να μάθει η οικογένειά του ότι είχε ταφεί χωρίς τον εγκέφαλό του.

Ο Donnie πέθανε σε νοσοκομείο αιχμαλώτων πολέμου το 1941 και, επειδή υπέφερε από μια σπάνια νευρολογική πάθηση, πραγματοποιήθηκε νεκροψία στο σώμα του. Κατά τη διάρκεια της νεκροψίας, αφαιρέθηκαν ο εγκέφαλος και μέρος του νωτιαίου μυελού του και στάλθηκαν στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής Kaiser Wilhelm στο Μόναχο για έρευνες.

Το σώμα του θάφτηκε από τους Γερμανούς και αργότερα μεταφέρθηκε στο κοιμητήριο των πολεμικών τάφων των Συμμαχικών Δυνάμεων στο Βερολίνο, όμως κανείς δεν γνώριζε ότι είχε αφαιρεθεί ο εγκέφαλός του. Συνολικά, περίπου 160 μικρές φέτες του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού του Donnie διατηρούνται στα αρχεία του ερευνητικού κέντρου στο Μόναχο, το οποίο μετονομάστηκε αργότερα σε Ινστιτούτο Max Planck Ψυχιατρικής.

Ένα ντοκιμαντέρ του BBC Radio 4, με τίτλο «Shadow of War: A Tainted Anatomy», εξετάζει τον λόγο για τον οποίο συνέβη αυτό και τη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη, για να επανενωθούν τα υπολείμματα του στρατιώτη με τον τάφο του.

Σύμφωνα με το BBC, ο Donnie MacRae μεγάλωσε στη δυτική Σκωτία. Η οικογένειά του ήταν λάτρες της μουσικής, με ισχυρή παράδοση στα κρουστά, και όλοι ήταν ταλαντούχοι ράπτες, συμπεριλαμβανομένου του Donnie. Είχε σκοπό να χρησιμοποιήσει τα χειροποίητα υφαντά του χωριού του για να ανοίξει το δικό του ραφείο στο Blair Atholl, όπου ζούσε και εργαζόταν ο αδελφός του ως σοφέρ σε τοπικό ξενοδοχείο.

Ωστόσο, το 1939, με τη χώρα να είναι στα πρόθυρα του πολέμου, ο Donnie εντάχθηκε στον Εθελοντικό Στρατό και κλήθηκε να πολεμήσει. Ήταν στρατιώτης στο 2ο Τάγμα του Seaforth Highlanders και αιχμαλωτίστηκε σε μάχη στο Σαιντ-Βαλέρι της Γαλλίας τον Ιούνιο του 1940.

Πέθανε τον επόμενο χρόνο, σε ηλικία 33 ετών, σε στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου. Αν και η οικογένεια MacRae γνώριζε την αιχμαλωσία και τον θάνατο του Donnie, ποτέ δεν ενημερώθηκαν για τη νεκροψία ή για την αφαίρεση δείγματος από τον εγκέφαλό του.

Μόνο το 2020, όταν ο καθηγητής Paul Weindling από το Πανεπιστήμιο Oxford Brookes επικοινώνησε με την ανιψιά του, Libby MacRae, έγινε γνωστό τι συνέβη μετά τον θάνατο του Donnie. Ο καθηγητής Weindling είναι μέλος μιας διεθνούς ομάδας ερευνητών που εξετάζουν τα αρχεία χιλιάδων εγκεφάλων που κρατούνται στην Ινστιτούτο Max Planck στη Γερμανία. Σκοπός του έργου είναι να αναγνωριστούν όλα τα θύματα και να τιμηθούν σωστά.

Ο στρατιώτης, όταν αιχμαλωτίστηκε, είχε τραυματιστεί από σφαίρα στο αριστερό γόνατο και στην πλάτη. Αν και το τραύμα θεραπεύθηκε, αργότερα εισήχθη ξανά στο νοσοκομείο, καθώς η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε.

Στην αρχή είχε διπλωπία, μούδιασμα στα άκρα και δυσκολία ομιλίας, αλλά σύντομα εμφάνισε παράλυση και αδυναμία να μιλήσει. Στις τελευταίες μέρες της ζωής του ήταν ανίκανος να κινηθεί. Ο Donnie πέθανε στις 6 Μαρτίου 1941 από μια σπάνια κατάσταση που ονομάζεται Παράλυση του Landry, γνωστή στο Ηνωμένο Βασίλειο ως σύνδρομο Guillain-Barré, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο νευρικό σύστημα.

Η αφαίρεση των ιστών μετά τον θάνατο δεν ήταν ασυνήθιστη για την εποχή, είπε η δρ Sabine Hildebrandt από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, τονίζοντας ότι δεν ήταν ηθικά σωστό, αλλά ήταν μέρος της ρουτίνας της επιστημονικής δουλειάς εκείνης της εποχής.

Εκτός από τον Donnie, ο καθηγητής Weindling και η ομάδα του εντόπισαν και άλλα τέσσερα βρετανικά θύματα αιχμαλωσίας που είχαν υποστεί την ίδια τύχη. Μέχρι πρόσφατα, καμία από τις οικογένειες των ανδρών αυτών δεν ήξερε τι είχε συμβεί στους συγγενείς τους.

Αυτά τα θύματα ήταν μεταξύ των περίπου 2.000 εγκεφάλων που αφαιρέθηκαν για έρευνες από τα Ινστιτούτα στο Βερολίνο και το Μόναχο κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών που είχαν σκοτωθεί στο Ολοκαύτωμα. Τα θύματα περιλάμβαναν Πολωνούς, Εβραίους και Καθολικούς, άτομα με ψυχικές ασθένειες, πολιτικούς κρατούμενους, βέλγους αντιστασιακούς και γάλλους και πολωνούς στρατιώτες.

Η ανασκόπηση της έρευνας από τα γερμανικά ινστιτούτα ήταν εκτενής και οι ερευνητές σε όλο τον κόσμο «ζήλευαν» την έκταση της δουλειάς που εκπονήθηκε εκεί. Μετά τον πόλεμο, οι Σύμμαχοι ερεύνησαν τη φύση των εγκλημάτων των Ναζί και η Δίκη της Νυρεμβέργης οδήγησε σε σχεδόν 200 καταδίκες για εγκλήματα πολέμου.

Ωστόσο, τα Ινστιτούτα Kaiser Wilhelm και οι ανατόμοι που εμπλέκονταν συνέχισαν το έργο τους. Αν και σήμερα θεωρείται βαθιά ανήθικο να διατηρείται ανθρώπινος ιστός χωρίς τη συναίνεση, την εποχή εκείνη ήταν ο κανόνας.

Αργότερα, υπήρξε πίεση από τη γερμανική κυβέρνηση για να απομακρυνθούν όλα τα δείγματα που είχαν «αποκτηθεί» κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, ειδικά αυτά που προέρχονταν από καταπιεσμένα θύματα.

Τα δείγματα του Donnie MacRae διατηρήθηκαν για ερευνητικούς σκοπούς έως το 2015, όταν εντάχθηκαν σε αρχειακή συλλογή. Σήμερα, πάνω από 80 χρόνια μετά τον θάνατό του, ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την επανένωση των υπολειμμάτων του με τα υπόλοιπα λείψανά του στο κοιμητήριο των πολεμικών τάφων στο Βερολίνο.