Σαν σήμερα 14 Μαρτίου: Η βασίλισσα που «πούλησε» την Κύπρο στη Βενετία

13 Μαρτίου, 2025
6:19 μμ
102

Η Κατερίνα Κορνάρο, η τελευταία βασίλισσα της Κύπρου, έμελλε να σημαδέψει την ιστορία του νησιού με την αναγκαστική παραχώρησή του στη Βενετία το 1489. Γεννημένη στη Βενετία και παντρεμένη με τον βασιλιά της Κύπρου, Ιάκωβο Β’, βρέθηκε να κυβερνά μόνη της μετά τον πρόωρο θάνατο του συζύγου της και του γιου τους. Όμως, η θέση της ήταν επισφαλής. Οι Βενετοί, που ήδη είχαν ισχυρή παρουσία στο νησί, την πίεσαν να παραδώσει το στέμμα, μετατρέποντας την Κύπρο σε αποικία τους.

Η παράδοση του κυπριακού βασιλείου στη Βενετία δεν έγινε από δική της επιλογή. Οι Βενετοί την ανάγκασαν να παραιτηθεί, χρησιμοποιώντας διπλωματικούς ελιγμούς και στρατιωτική πίεση. Στις 26 Φεβρουαρίου 1489, η Κατερίνα Κορνάρο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το παλάτι της Λευκωσίας και να επιβιβαστεί σε βενετικό πλοίο, βάζοντας οριστικά τέλος στη δυναστεία των Λουζινιάν και στον μεσαιωνικό κυπριακό βασιλικό θρόνο.

Με την προσάρτηση της Κύπρου, η Βενετία εξασφάλισε έναν σημαντικό εμπορικό και στρατηγικό κόμβο στην ανατολική Μεσόγειο, οχυρώνοντας το νησί και μετατρέποντάς το σε προπύργιο απέναντι στους Οθωμανούς. Η βενετική κυριαρχία διήρκεσε μέχρι το 1571, όταν η Κύπρος έπεσε στα χέρια των Οθωμανών.

Η απόφαση αυτή καθόρισε την τύχη του νησιού για αιώνες, καθώς η βενετική κυριαρχία έφερε διοικητικές και στρατιωτικές αλλαγές, ενώ η μεταγενέστερη οθωμανική κατάκτηση άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της Κύπρου, σηματοδοτώντας μια μακρά περίοδο ξένης κυριαρχίας που συνεχίστηκε μέχρι τη σύγχρονη εποχή.

Η Κατερίνα Κορνάρο έζησε το υπόλοιπο της ζωής της στην Ιταλία, τιμώμενη από τη Βενετία με τον τίτλο της «κυρίας του Άσαντο» και παραμένοντας μια μορφή θρύλου τόσο για τους Κύπριους όσο και για τους Ιταλούς. Η ιστορία της αντικατοπτρίζει τη μοίρα της Κύπρου ως ένα νησί με γεωπολιτική σημασία που πάντα βρισκόταν στο σταυροδρόμι των μεγάλων δυνάμεων, διατηρώντας όμως την ιδιαίτερη ταυτότητά του μέσα στους αιώνες.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1489: Η βασίλισσα της Κύπρου, Κατερίνα Κορνάρο, αναγκάζεται να παραδώσει το βασίλειό της στη Βενετική Δημοκρατία, σηματοδοτώντας το τέλος της Λουζινιανής κυριαρχίας στο νησί. Η Κύπρος περνά υπό βενετικό έλεγχο, ενισχύοντας τη γεωπολιτική της σημασία στην Ανατολική Μεσόγειο.

1794: Ο Αμερικανός αγρότης, Έλι Γουίτνεϊ, κατοχυρώνει την πρώτη εκκοκκιστική μηχανή επεξεργασίας βαμβακιού. Μέχρι τότε ο διαχωρισμός των ινών από τους σπόρους γινόταν με το χέρι.

1826: Απεργία κηρύσσουν οι εργαζόμενοι στο Τυπογραφείο της Διοίκησης, ζητώντας την καταβολή δεδουλευμένων, μεσούσης της Επανάστασης. Πρόκειται για την πρώτη νεοελληνική απεργιακή κινητοποίηση, όπως σημειώνουν οι ιστορικοί του εργατικού κινήματος.

1879: Γεννιέται ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, Γερμανός φυσικός, «πατέρας» της θεωρίας της σχετικότητας. Θα πεθάνει στη Νέα Υόρκη στις 18 Απριλίου 1955.

1905: Στην Αγγλία, ιδρύεται η ποδοσφαιρική ομάδα της Τσέλσι.

1905: Εγκαινιάζεται το Αιγηνίτειο Νοσοκομείο, που στεγάζει τη Νευρολογική και Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, χάρη στο κληροδότημα του Διονυσίου και της Ελένης Αιγινήτου.

1939: Η Σλοβακία κηρύσσει την ανεξαρτησία της υπό γερμανική πίεση.

1942: Στη Δημοσιονομική Συνδιάσκεψη Γερμανίας – Ιταλίας, στη Ρώμη, για την πολεμική οικονομία, αποφασίζεται η Ελλάδα να καλύπτει τα έξοδα του στρατού κατοχής στην επικράτειά της μέχρι του ποσού του 1,5 δισεκατομμυρίου δραχμών μηνιαίως και το υπερβάλλον να αναγνωρίζεται ως δάνειο της Ελλάδας προς τη Γερμανία και την Ιταλία (Αναγκαστικό Δάνειο).

1943: Αναχωρεί από τη Θεσσαλονίκη ο πρώτος συρμός με Έλληνες Εβραίους, με προορισμό το Άουσβιτς. Συνολικά, πάνω από 48.000 Ελληνοεβραίοι θα εκτοπιστούν στο Άουσβιτς, στο Μπιρκενάου και στο Μπέργκεν-Μπέλσεν. Μόνο 2.000 θα επιστρέψουν τελικά στην Ελλάδα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

1948: Το κογκρέσο των ΗΠΑ ψηφίζει το σχέδιο Μάρσαλ.

1957: Τραγουδώντας τον Εθνικό Ύμνο, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης οδηγείται τα μεσάνυχτα στην αγχόνη από τις βρετανικές αποικιακές Αρχές. Δύο λεπτά αργότερα, η καταπακτή ανοίγει και περνά στην αιωνιότητα, σε ηλικία μόλις 19 ετών.

1989: Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, διαγράφει τους βουλευτές Αντώνη Τρίτση, Γεώργιο Μαγκάκη και Ρούλα Κακλαμανάκη, επειδή ήταν απόντες από την ψηφοφορία εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

1991: Έξι Ιρλανδοί, που είχαν κατηγορηθεί εσφαλμένα για τη βομβιστική επίθεση σε παμπ στο Μπέρμιγχαμ το 1974, ελευθερώνονται μετά από 16 χρόνια στη φυλακή. Πρόκειται για τους «Έξι του Μπέρμιγχαμ», την πολύκροτη υπόθεση που έθεσε σοβαρά ερωτηματικά γύρω από τη λειτουργία της Βρετανικής Αστυνομίας και Δικαιοσύνης.

1998: Ο Κώστας Σημίτης ανακοινώνει την υποτίμηση της δραχμής κατά 14%, προκειμένου η χώρα να ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης ισοτιμιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανοίγει ο δρόμος για την είσοδο της χώρας στην Ευρωζώνη. H νέα ισοτιμία της δραχμής με το ECU καθορίζεται στις 357 δραχμές.

2000: Εν μέσω προεκλογικής περιόδου, σημειώνεται μίνι κραχ στο Χρηματιστήριο Αξιών της Αθήνας, καθώς ο Γενικός Δείκτης Τιμών υποχωρεί κατά 6,65% στις 4.542,65 μονάδες. Δεκάδες επενδυτές συγκεντρώνονται έξω από το Χρηματιστήριο και προπηλακίζουν τον πρόεδρο της Ένωσης Μετόχων, Δημήτρη Καραγκούνη.

2018: Πεθαίνει ο Βρετανός θεωρητικός φυσικός, κοσμολόγος, συγγραφέας και διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, Στίβεν Χόκινγκ. Για πολλά χρόνια έπασχε από τη νόσο του κινητικού νευρώνα, κατάσταση που είχε εξελιχθεί κατά τη διάρκεια του χρόνου.

Γεννήσεις

1879 – Άλμπερτ Αϊνστάιν, γερμανός φυσικός, ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες όλων των εποχών, θεμελιωτής της θεωρίας της σχετικότητας, που άλλαξε την κατανόησή μας για το σύμπαν και βραβευμένος με Νόμπελ Φυσικής το 1921.

1933 – Μάικλ Κέιν, άγγλος ηθοποιός, βραβευμένος με Όσκαρ, γνωστός για την ιδιαίτερη φωνή και την εμβληματική του παρουσία σε ταινίες όπως «The Dark Knight», «The Cider House Rules» και «Alfie».

1934 – Νίκος Ξανθόπουλος, έλληνας ηθοποιός, τραγουδιστής και σύμβολο του λαϊκού ελληνικού κινηματογράφου, που ταυτίστηκε με τον ρόλο του «παιδιού του λαού» σε δραματικές ταινίες της δεκαετίας του ’60.

1939 – Σταύρος Ξαρχάκος, έλληνας συνθέτης, από τους κορυφαίους δημιουργούς του ελληνικού έντεχνου και λαϊκού τραγουδιού, με εμβληματικά έργα όπως «Ρεμπέτικο», «Το μεγάλο μας τσίρκο» και «Νυν και αεί».

1944 – Μαρίζα Κωχ, ελληνίδα τραγουδίστρια, με ξεχωριστή πορεία στο έντεχνο και παραδοσιακό τραγούδι, που εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Eurovision 1976 με το τραγούδι «Παναγιά μου, Παναγιά μου».

1988 – Σάσα Γκρέι, αμερικανίδα ηθοποιός, συγγραφέας και πρώην αστέρι της βιομηχανίας ενηλίκων, που αργότερα στράφηκε στην υποκριτική, τη μουσική και τη συγγραφή, προσπαθώντας να επαναπροσδιορίσει την καριέρα της στον χώρο του θεάματος.

Θάνατοι

1883 – Καρλ Μαρξ, γερμανός φιλόσοφος, οικονομολόγος και πολιτικός στοχαστής, θεμελιωτής του μαρξισμού, που επηρέασε καθοριστικά τις κοινωνικές και πολιτικές θεωρίες του 20ού αιώνα.

1934 – Δημήτριος Αιγινήτης, έλληνας αστρονόμος και ακαδημαϊκός, από τους σημαντικότερους επιστήμονες της εποχής του, που συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη της αστρονομίας στην Ελλάδα και διετέλεσε διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

1957 – Ευαγόρας Παλληκαρίδης, κύπριος αγωνιστής της ΕΟΚΑ, που εκτελέστηκε από τους Βρετανούς σε ηλικία μόλις 18 ετών, αποτελώντας σύμβολο της κυπριακής αντίστασης για την ένωση με την Ελλάδα.

2018 – Στίβεν Χόκινγκ, βρετανός θεωρητικός φυσικός, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της επιστήμης, με τεράστια συμβολή στη κοσμολογία, τη θεωρία των μαύρων τρυπών και τη βασική φυσική, συγγραφέας του παγκόσμιου best seller «Το χρονικό του χρόνου».