Στο “μικροσκόπιο” βάζει ο φοροελεγκτικός μηχανισμός 2.500 υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων, κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών ώστε να ελέγξει εάν έχουν τηρηθεί οι νόμιμες διαδικασίες. Συγκεκριμένα, η εφορία αναμένεται να ελέγξει, κυρίως, υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων, του έτους 2018, καθώς οι υποθέσεις αυτές παραγράφονται στις 31 Δεκεμβρίου 2024, αλλά και να “σκανάρει” φορολογούμενους οι οποίοι αξιοποιώντας το πλαίσιο για το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ στις μεταβιβάσεις απέκρυψαν φορολογητέα ύλη. Πρόκειται για περιπτώσεις μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων, από τέκνο, σε γονέα ή παππού και κατόπιν σε άλλο τέκνο, ώστε να εξασφαλιστεί το αφορολόγητο.
Υπενθυμίζεται ότι το 2023, μόνο το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου διενήργησε 80 ελέγχους σε υποθέσεις φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων, δωρεών, κληρονομιών, γονικών παροχών, ΕΝΦΙΑ, Ειδικού Φόρου Ακινήτων και λοιπών φόρων κεφαλαίου, καταλογίζοντας φόρους και πρόστιμα συνολικού ύψους 12,23 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων εισπράχθηκαν 1,48 εκατ. ευρώ.
Ποιες υποθέσεις μπαίνουν στο “ραντάρ” της εφορίας
Αναλυτικά, οι έλεγχοι εστιάζονται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Υποθέσεις φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων με προσωρινή αξία ακινήτου. Οι υποθέσεις αυτές αφορούν ακίνητα σε περιοχές εκτός αντικειμενικών αξιών, δεν έχει γίνει δεκτή από τον φορολογούμενο η προεκτίμηση – προσωρινή αξία της ΔΟΥ και η διαφορά δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης υπερβαίνει το 30% ή η αξία της προεκτίμησης υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις αυτές ελέγχονται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης, το εμβαδόν των ακινήτων καθώς και η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο τιμή του ακινήτου.
Υποθέσεις γονικών παροχών πρώτης κατοικίας. Στις υποθέσεις αυτές ελέγχεται εάν το τέκνο δικαιούται απαλλαγή από τον φόρο γονικής παροχής λόγω πρώτης κατοικίας. Ερευνάται εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, αναζητώντας τυχόν ακίνητα που πιθανόν έχει το τέκνο, τα οποία καλύπτουν τις στεγαστικές του ανάγκες κ.λπ. Επίσης θα τσεκάρουν, εάν είχε τύχει και στο παρελθόν απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης ή γονικής παροχής ή κληρονομιάς.
Υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων σε αλλοδαπούς στο πλαίσιο του προγράμματος “Χρυσής Βίζας”, αλλά και εκτός αυτού.
Η ύπαρξη στον φάκελο μεταβίβασης του πιστοποιητικού πληρωμής ή απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ, για τα μεταβιβαζόμενα ακίνητα.
Υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων με μετρητά. Αναφορικά με τις μεταβιβάσεις ακινήτων με μετρητά, υπάρχει η υποψία για χρήση αδήλωτων και «μαύρων» κεφαλαίων για τις αγορές ακινήτων. Εκτός από την εφορία με τις συγκεκριμένες υποθέσεις ασχολείται και η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.
Τα σημαντικά σημεία
Σημειώνεται, πάντως, ότι σε μεταβιβάσεις ακινήτων ή δωρεές χρηματικών ποσών θα πρέπει να τηρούνται τα εξής:
1. Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ αφορά γονικές παροχές – δωρεές οποιασδήποτε φύσεως περιουσίας (κινητής, ακίνητης, απαίτησης) με δωρεοδόχους μόνο τα πρόσωπα της Α’ κατηγορίας (σύζυγος, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς). Δηλαδή εξαιρούνται αδέλφια, ανίψια, θείοι και άλλοι συγγενείς.Οι χρηματικές γονικές παροχές και δωρεές θα πρέπει να αποδεικνύονται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
2. Χρηματικές γονικές παροχές με μετρητά (με χρήματα που βγήκαν από το στρώμα ή το σεντούκι κλπ), φορολογούνται με αυτοτελή συντελεστή 10%, χωρίς αφορολόγητο όριο. Το ίδιο ισχύει και όταν ο γονιός καταθέσει χρήματα στο λογαριασμό του παιδιού.
3. Στις περιπτώσεις διαδοχικών δωρεών κατά τις οποίες ωφελούνται πρόσωπα που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ (π.χ. δωρεά από τέκνο σε γονέα και εν συνεχεία δωρεά από αυτόν τον γονέα σε άλλο τέκνο), η Εφορία διερευνά τις πραγματικές συνθήκες και τη σκοπιμότητα των δωρεών αυτών, καθώς και το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ αυτών.
4. Η δυνατότητα του γονέα/δωρητή να πραγματοποιήσει χρηματική γονική παροχή/δωρεά προς το τέκνο/δωρεοδόχο δεν ελέγχεται κατά το στάδιο της υποβολής της δήλωσης.. Το πόθεν έσχες του δωρητή ερευνάται κατά τον έλεγχο της δήλωσης.
5. Σε περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο, η αποδεδειγμένη «χρήση» του χρηματικού ποσού της γονικής παροχής/δωρεάς από το τέκνο/δωρεοδόχο και όχι από το τρίτο πρόσωπο αποτελεί αντικείμενο ελέγχου.
