Ευρωεκλογές 2024: Τα καίρια μηνύματα που έστειλε η κάλπη σε κάθε κόμμα

Εκεί που περιμέναμε πως όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα θα πανηγύριζαν το βράδυ της Κυριακής ερμηνεύοντας (το καθένα κατά το δοκούν) το ποσοστό που λάμβαναν στις δημοσκοπήσεις, όταν άρχισαν να εκδίδονται από τα τερματικά συστήματα του Υπουργείου Εσωτερικών τα πραγματικά αποτελέσματα της κάλπης, αντιλήφθηκαν πως σχεδόν κανένα δεν κερδίζει. Όλα τα μεγάλα κόμματα ηττήθηκαν χθες το βράδυ, με την αποχή να φθάνει σε επίπεδα ρεκόρ της τάξης του 59,18%. Αυτός άλλωστε ήταν και ένας σημαντικός παράγοντας στη διαμόρφωση των ποσοστών καθώς είναι προφανές ότι ένα μεγάλο μέρος όσων δεν πήγαν να ψηφίσουν, είχαν επιλέξει στις τελευταίες εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2023 το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.

Ν.Δ.: Πρώτη και με διαφορά αλλά δεν της επιτρέπονται οι πανηγυρισμοί

Καταρχάς η Νέα Δημοκρατία που μπορεί να ήρθε πρώτη και με διαφορά από τον δεύτερο, ωστόσο το ποσοστό του 27,95% που έλαβε δεν αφήνει περιθώρια για πανηγυρισμούς. Θυμίζουμε ότι μόλις την περασμένη Παρασκευή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε σε συνέντευξή του πως «για εμάς έχει σημασία η Νέα Δημοκρατία να ξεπεράσει το 33%. Θέλουμε να πατήσουμε το γκάζι για να τρέξουμε πιο γρήγορα τις μεταρρυθμίσεις. Κάνουμε εκκενώσεις στις καταλήψεις των Πανεπιστημίων για παράδειγμα. Αν το αποτέλεσμα δεν είναι επιθυμητό, θα δώσει πάτημα στην αντιπολίτευση να αμφισβητήσει τη λαϊκή μας νομιμοποίηση».

Ο κ. Μητσοτάκης παραδέχθηκε μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων πως «δεν πιάσαμε τον στόχο μας. Οι πολίτες μας είπαν «σας εμπιστευόμαστε, αλλά προσπαθήστε περισσότερο και αυτό θα κάνουμε για να βαδίσουμε πιο γρήγορα προς την Ευρώπη». Τι σημαίνει αυτό; Ενδεχομένως πως έρχεται ακόμη πιο κοντά ένας σαρωτικός ανασχηματισμός προκειμένου να δοθεί ώθηση στο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της κυβέρνησης η οποία έχει μπροστά της ακριβώς τρία χρόνια εξουσίας, και δη χωρίς να μεσολαβεί οποιασδήποτε άλλης μορφής εκλογική αναμέτρηση.

Πολλοί μπορούν να πουν επίσης πως η Νέα Δημοκρατία έχει μετακινηθεί υπερβολικά προς το κέντρο και ως εκ τούτου έχει χάσει την επαφή με τη «δεξιά» της βάση και άρα από δω και πέρα θα πρέπει να προσαρμοστεί σε μια θεματική περισσότερο «εθνική» και παραδοσιακά λαϊκή.

Πάνω από 18% τα ακροδεξιά κόμματα

Άξιο μνείας είναι το γεγονός πως τα κόμματα που κατατάσσονται δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας και χαρακτηρίζονται, θεωρούνται ή αυτοπροσδιορίζονται ως «ακροδεξιά» συγκεντρώνουν αυτή τη στιγμή ποσοστό άνω του 18%. Ειδικότερα η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου λαμβάνει 9,47%, η Νίκη του Δημήτρη Νατσιού 4,42%, η «Φωνή Λογικής» της Αφροδίτης Λατινοπούλου 3,06% και οι «Πατριώτες» του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου 1,44%. Αυτή η πανσπερμία οφείλεται βέβαια και στο γεγονός ότι ο Άρειος Πάγος αποφάσισε τον Απρίλιο να αποκλείσει τους «Σπαρτιάτες» από τις ευρωεκλογές, με το σκεπτικό ότι πραγματικός ηγέτης του κόμματος είναι ο έγκλειστος Ηλίας Κασιδιάρης. 

Μάλιστα, στη σημαντική άνοδο της ακροδεξιάς στη χώρα μας αναφέρθηκε και ο πρωθυπουργός χθες, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Ευχαριστώ από καρδιάς όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες που μας εμπιστεύθηκαν για ακόμα μια φορά. Οι ευρωβουλευτές μας θα δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό σε ένα Ευρωκοινοβούλιο, όπου η άνοδος της Ακροδεξιάς αποτελεί δυστυχώς μια πραγματικότητα, από την οποία δεν εξαιρείται ούτε η χώρα».

ΣΥΡΙΖΑ: Πολύ πιο κάτω από το ποσοστό που είχε λάβει ο Τσίπρας πέρυσι

Ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία λαμβάνοντας ποσοστό 14,94% έμεινε καθαρά πολύ πιο κάτω από το ποσοστό του 17,8% που είχε λάβει ο Αλέξης Τσίπρας στις εθνικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου. Κύριος στόχος της Κουμουνδούρου ήταν να ξεπεράσει το ποσοστό που είχε λάβει έναν χρόνο νωρίτερα και εάν είναι δυνατόν να έφθανε και στο 20%. Κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη, ενώ θα πρέπει να τονιστεί ότι σε καμία εκλογική περιφέρεια δεν ήταν πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως ο Στέφανος Κασσελάκης θα εγκαταλείψει τα σχέδιά του για ανασυγκρότηση του κόμματος. Αντιθέτως μπορεί με αυτό το χαμηλό ποσοστό να θεωρήσει επιβεβλημένες τις άμεσες αλλαγές που θα περιλαμβάνουν ακόμη και την αλλαγή ονόματος και εμβλήματος. «Δεν έχω τύψεις, έχω χρόνο μπροστά μου» δήλωσε άλλωστε με νόημα ενώπιον των οπαδών του μπροστά από τα κεντρικά γραφεία της Κουμουνδούρου.

Τέτοιου είδους όμως μεταστροφές όπως όλα δείχνουν δεν πρόκειται να γίνουν ανέφελα. Ήδη έπεσαν τα πρώτα «καρφιά» κατά του προέδρου. Ο Διονύσης Τεμπονέρας με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μόλις δύο ώρες μετά το κλείσιμο της κάλπης, ανέφερε με νόημα πως «μας προβληματίζει το γεγονός ότι οι πολίτες που απεγκλωβίζονται από την ΝΔ και τις δεξιές πολιτικές, δεν εμπιστεύτηκαν με καθαρό τρόπο τις πολιτικές μας προτάσεις και κατέφυγαν είτε στην αποχή είτε σε ακροδεξιές λύσεις, είτε σε άλλες επιλογές».

Πάντως την ίδια ώρα στις τάξεις της μείζονος αντιπολίτευσης γίνεται λόγος για «ξεκάθαρο μήνυμα κατά της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη» και για «σαφή αποδοκιμασία των πολιτικών του» ενώ υπογραμμίζεται πως «δεν επιβραβεύτηκε η τακτική του πρωθυπουργού για μονομέτωπη στόχευση κατά του ΣΥΡΙΖΑ και του Στέφανου Κασσελάκη».

ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ: Χάθηκε η δεύτερη θέση αλλά αύξησε τα ποσοστά του

Στο ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής επικράτησε το μέτριο σενάριο. Ούτε το κακό που θα ήταν να έρθει μεν τρίτο αλλά με ποσοστό μικρότερο του 11,84% που είχε λάβει στις τελευταίες εθνικές εκλογές, ούτε το καλό που το ήθελε δεύτερο μετά τη Νέα Δημοκρατία. Εν τέλει έλαβε 12,88% και έκλεισε την ψαλίδα με τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στις δύο μονάδες (2,06% για την ακρίβεια). Με τέτοιους συσχετισμούς αναμένεται να ξανανοίξει, πιο διευρυμένη αυτή τη φορά, η συζήτηση περί ανασύνθεσης της Κεντροαριστεράς με το Κίνημα σε βασικό ρόλο.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν θα αποφύγει την εσωκομματική κριτική αλλά οι συσχετισμοί δείχνουν ότι θα μπορέσει να επαναβεβαιώσει την παραμονή του στην εξουσία με τον έναν ή τον άλλον τρόπο μέσα από τα όργανα της Χαριλάου Τρικούπη· ενδεχομένως μέσω μιας συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής όμως μαθαίνουμε. Ο πολιτικός αρχηγός προτάσσει το γεγονός ότι σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις το ΠΑΣΟΚ καταγράφει σταθερή αύξηση των ποσοστών του, και εάν δει κανείς τον χάρτη των αποτελεσμάτων θα διαπιστώσει πως είναι όλος βαμμένος μπλε, εκτός από τους νομούς Ηρακλείου και Λασιθίου που είναι πράσινοι (καθώς και τους νομούς Ξάνθης και Ροδόπης που επικράτησε το μειονοτικό κόμμα Κ.Ι.Ε.Φ.).

Η πρωτιά του Κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας

Το συγκεκριμένο κόμμα, το Κ.Ι.Ε.Φ. κέρδισε τους δύο από τους τρεις νομούς της Θράκης, με ποσοστό μάλιστα πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με αυτό της Νέας Δημοκρατίας. Ειδικότερα, στη Ροδόπη το Κόμμα Ισότητας Ειρήνης και Φιλίας (ΚΙΕΦ) συγκεντρώνει 36,35%, έναντι 19,76% της Νέας Δημοκρατίας ενώ τρίτο κόμμα είναι το ΠΑΣΟΚ με 8,79%.

Στην Ξάνθη το Κ.Ι.Ε.Φ. συγκεντρώνει 27,49% και ακολουθεί η Νέα Δημοκρατία με 20,12% ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με 9,86% και η Ελληνική Λύση με 9,28%.

Το εν λόγω μειονοτικό κόμμα ΚΙΕΦ συμμετείχε για τρίτη φορά σε ευρωεκλογές, ενώ άξιο μνείας είναι το γεγονός ότι και το 2019 είχε επικρατήσει στους δύο νομούς της Θράκης. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου τα κρατικά τουρκικά ειδησεογραφικά πρακτορεία Anadolu και TRT World αφιέρωσαν μακροσκελή δημοσιεύματα στον μειονοτικό φορέα, τον οποίο παρουσίαζαν σαν «το κόμμα των Τούρκων της Δυτικής Θράκης». Αυτό που επιδιώκει το ΚΙΕΦ και το δηλώνει μάλιστα ανοικτά, είναι την αναγνώριση της τουρκικής ταυτότητας για τους μουσουλμάνους της Δυτικής Θράκης. Θυμίζουμε ότι βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923 στην περιοχή ζει μουσουλμανική μειονότητα και όχι τουρκική, καθώς πρόκειται για Έλληνες πολίτες που είναι μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα.

ΚΚΕ: Μια ακόμη σημαντική άνοδος

Στον Περισσό έχοντας λάβει ποσοστό 9,29% δηλώνουν αισιόδοξοι για την μελλοντική πορεία του κόμματος καθώς όπως επισημαίνεται «βρισκόμαστε σε ανοδική πορεία σε σχέση με τις περσινές εθνικές εκλογές (σ.σ. είχε λάβει 7,69%), αλλά και πολύ περισσότερο με τις προηγούμενες ευρωεκλογές του 2019 (είχε λάβει 5,35%)»,

Σε αυτή την αύξηση αναφέρθηκε και ο γ.γ. του Κ.Κ.Ε. Δημήτρης Κουτσούμπας, ευχαριστώντας όσους στήριξαν τις λαϊκές δυνάμεις. «Ευχαριστούμε και χαιρετίζουμε τις εκατοντάδες χιλιάδες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΚΚΕ. Χαιρετίζουμε τον λαό και τη νεολαία των μεγάλων αστικών κέντρων, ιδιαίτερα της μεγαλύτερης περιφέρειας της χώρας, της Αττικής, που ανέδειξαν το ΚΚΕ ξανά ως 3η δύναμη με μεγάλη διαφορά» τόνισε χαρακτηριστικά. Και πρόσθεσε: «Η ψήφος στο κόμμα μας, εκφράζει τους σταθερούς δεσμούς, που έχουν διαμορφωθεί και έχουν δοκιμαστεί σε σημαντικούς αγώνες που έχουν προηγηθεί, στη συνεχή, ασταμάτητη προσπάθειά μας για άμεση επικοινωνία, διάλογο και συζήτηση με τον λαό, με διάφορες μορφές, όλες τις μέρες του χρόνου, κι όχι μόνο προεκλογικά, στους τόπους δουλειάς και κατοικίας».