Η Πορτογαλία ανακοίνωσε τον Φεβρουάριο του 2023 το ουσιαστικό τέλος του προγράμματος Golden Visa σε ό,τι αφορά το σκέλος των ακινήτων, σε μια προσπάθεια να βάλει φρένο στην αύξηση του κόστους στέγασης στη χώρα. Από την αρχή του 2024, καταργήθηκε και το αντίστοιχο πρόγραμμα στην Ολλανδία για όλα τα επενδυτικά προϊόντα.
Στη χώρα μας, όμως, το πρόγραμμα παραμένει ενεργό και σημειώνει μάλιστα έσοδα-ρεκόρ, με τις συνολικές επενδύσεις να ξεπερνούν το 1,3 δισ. ευρώ το 2023 και να αγγίζουν τα 7 δισ. ευρώ συνολικά από την έναρξη του προγράμματος το 2012.
Η κυβέρνηση δεν δείχνει προθυμία να ανταποκριθεί στο κάλεσμα για κατάργηση, όμως μπορούμε να αναμένουμε μια αλλαγή στρατηγικής. Ηδη από την 1η Αυγούστου 2023 το κατώτατο όριο επένδυσης στα ακίνητα διπλασιάστηκε από 250.000 ευρώ σε 500.000 ευρώ για συγκεκριμένες περιοχές που έχουν προσελκύσει σχεδόν αποκλειστικά το ενδιαφέρον τον επενδυτών: το κέντρο, τα βόρεια και τα νότια προάστια της Αθήνας, η Θεσσαλονίκη, η Μύκονος και η Σαντορίνη.
Η αύξηση του ορίου στις 500.000 ευρώ, ωστόσο, έχει στόχο να κάνει πιο ελκυστική την απόκτηση Golden Visa μέσω άλλων επενδύσεων. Συγκεκριμένα, άδεια παραμονής στην Ελλάδα (και επομένως και στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ενωση) μπορούν να λάβουν από το 2020 πολίτες τρίτων χωρών (εκτός ΕΕ) που επενδύουν σε άυλα προϊόντα, όπως προθεσμιακές καταθέσεις, κρατικά ομόλογα ή μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.
Σήμερα, το 90% των αιτήσεων για Golden Visa αφορά ακίνητα, με τις εναλλακτικές να έχουν σχεδόν μηδενική ζήτηση. Ωστόσο, τελευταία παρατηρείται μια αύξηση στις προθεσμιακές καταθέσεις. Με το τέλος της παράτασης για τις επενδύσεις σε ακίνητα έως 250.000 ευρώ, αναμένεται να δούμε την περαιτέρω προώθηση του προγράμματος Golden Visa μέσω άυλων επενδύσεων και μια στροφή προς το πορτογαλικό μοντέλο.
Μετά την ανακοίνωση της αύξησης του ορίου τον Σεπτέμβριο του 2022 και μέχρι το τέλος του 2023, οι αιτήσεις για Golden Visa εκτινάχθηκαν, σημειώνοντας αύξηση 117%. Η αυξημένη αυτή ζήτηση συνεχίζεται και σήμερα, καθώς έχει δοθεί παράταση μέχρι το τέλος Απριλίου για τη χορήγηση Golden Visa σε όσους έχουν ήδη καταθέσει μια προκαταβολή για την αγορά ακινήτου με το προηγούμενο όριο των 250.000 ευρώ. Πηγές του αρμόδιου υπουργείου Μετανάστευσης δηλώνουν στα «ΝΕΑ» ότι καθημερινά λαμβάνουν 70 αιτήσεις για Golden Visa τους τελευταίους μήνες.
ΑΚΙΝΗΤΑ
14% κάτω οι τιμές και -20% τα ενοίκια σε σχέση με το 2010
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά περίπου 1% σε ετήσια βάση. Με υψηλότερους ρυθμούς αυξάνονται οι τιμές στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ΤτΕ. Οι τιμές των ενοικίων στην ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 3% σε ετήσια βάση. Η άνοδος στην Ελλάδα είναι λίγο υψηλότερη.
Αν όμως δούμε το χρονικό διάστημα από την κρίση του 2010 μέχρι σήμερα, θα καταλήξουμε σε διαφορετική εικόνα, όπου οι τιμές ακινήτων και ενοικίων στην Ελλάδα έχουν υποχωρήσει σημαντικά. Επίσης, θα διαπιστώσουμε μεγάλες διαφοροποιήσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurosat, το διάστημα 2010-2023 οι τιμές των κατοικιών εκτοξεύθηκαν στην Εσθονία (+210%), στην Ουγγαρία (+185%), στη Λιθουανία (+158%), στη Λετονία (+141%), στην Αυστρία (+123%), στην Τσεχία (+122%) και στο Λουξεμβούργο (+107%). Μειώσεις σημειώθηκαν, εκτός από την Ελλάδα (-14%), στην Ιταλία (-8%) και την Κύπρο (-2%).
