Μια ημέρα σαν τη σημερινή του 1975, ξεκίνησε στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών η δίκη που περίμενε ολόκληρη η ελληνική κοινωνία, αυτή των υπευθύνων για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Στο εδώλιο κάθισαν 33 άτομα, ανάμεσά τους ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο Δημήτριος Ιωαννίδης και άλλοι αξιωματικοί της χούντας, οι οποίοι κατηγορούνταν για εγκλήματα κατά της Δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η δίκη αυτή δεν ήταν μόνο ένα νομικό ζήτημα· ήταν η αποκατάσταση της δικαιοσύνης για τον ελληνικό λαό μετά από χρόνια καταπίεσης και αυταρχισμού.
Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου είχαν αφήσει βαθιά τραύματα στην ελληνική κοινωνία, με τη βίαιη καταστολή και τους νεκρούς φοιτητές να αποτελούν σύμβολα αντίστασης στον αυταρχισμό. Η δίκη έδωσε την ευκαιρία στους υπαίτιους να λογοδοτήσουν, ενώ παράλληλα αποτέλεσε την απαρχή της κάθαρσης που η μεταπολίτευση είχε τόσο ανάγκη. Οι συγκινητικές μαρτυρίες των θυμάτων, αλλά και η αποκάλυψη της βαναυσότητας του καθεστώτος, ενέτειναν την αγωνία και την επιθυμία για δικαίωση.
Η απόφαση του δικαστηρίου, με την επιβολή βαριών ποινών στους βασικούς υπεύθυνους, έφερε την ηθική δικαίωση σε όσους πάλεψαν για την ελευθερία. Παρά το γεγονός ότι η δικαστική απόφαση δεν μπορούσε να αλλάξει τα γεγονότα του παρελθόντος, έδωσε το μήνυμα ότι η Δημοκρατία στην Ελλάδα είχε επιστρέψει ισχυρή και αποφασισμένη να μην επιτρέψει ξανά τη δικτατορία να κυριαρχήσει.
Η δίκη των υπευθύνων του Πολυτεχνείου αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Ήταν ένα καθοριστικό βήμα για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας και τη λήξη της σκοτεινής περιόδου της χούντας. Το μήνυμα της δικαιοσύνης, της κάθαρσης και της αλήθειας εξακολουθεί να εμπνέει και να συγκινεί, υπενθυμίζοντας τη σημασία του αγώνα για ελευθερία.
Τα σημαντικότερα γεγονότα
1793: Η Μαρία Αντουανέτα, η βασίλισσα της Γαλλίας, εκτελείται στη λαιμητόμο κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, βάζοντας τέλος στη μοναρχική κυριαρχία της δυναστείας των Βουρβόνων και σηματοδοτώντας την κορύφωση της τρομοκρατικής περιόδου, γνωστής ως «Βασιλεία του Τρόμου».
1813: Ξεκινά η Μάχη της Λειψίας, γνωστή και ως Μάχη των Εθνών, όπου οι δυνάμεις του Ναπολέοντα συγκρούονται με τον Έκτο Συνασπισμό, που αποτελείται από την Πρωσία, τη Ρωσία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Αυστρία, τη Σουηδία και διάφορα γερμανικά κράτη. Αυτή η μάχη σηματοδότησε την αρχή του τέλους για την κυριαρχία του Ναπολέοντα στην Ευρώπη.
1846: Ο Γουίλιαμ Μόρτον πραγματοποιεί την πρώτη δημόσια επίδειξη της αναισθησίας με τη χρήση αιθέρα στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης. Αυτή η επίδειξη άνοιξε τον δρόμο για την ευρεία χρήση της αναισθησίας στην ιατρική, φέρνοντας επανάσταση στις χειρουργικές επεμβάσεις.
1923: Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ ιδρύει την κινηματογραφική εταιρεία Disney, η οποία θα εξελιχθεί σε παγκόσμια κυριαρχία στον τομέα των κινουμένων σχεδίων και της ψυχαγωγίας. Η εταιρεία θα δημιουργήσει μερικά από τα πιο γνωστά και αγαπημένα κινούμενα σχέδια στον κόσμο.
1934: Ο Μάο Τσε Τουνγκ ξεκινά τη «Μεγάλη Πορεία» από την επαρχία Κιανγκσί, επικεφαλής 25.000 ανδρών, διασχίζοντας χιλιάδες χιλιόμετρα με στόχο να εδραιώσει τον κομμουνισμό στην Κίνα. Η πορεία αυτή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην άνοδό του στην εξουσία 15 χρόνια αργότερα.
1946: Εκτελούνται οι καταδικασμένοι ναζί ηγέτες της Δίκης της Νυρεμβέργης, που κρίθηκαν ένοχοι για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η δίκη αυτή αποτέλεσε ιστορικό ορόσημο για τη διεθνή δικαιοσύνη.
1961: Η ταινία «Συνοικία το Όνειρο» του Αλέκου Αλεξανδράκη κάνει πρεμιέρα, αλλά μετ’ εμποδίων, καθώς η αστυνομία διακόπτει πολλές προβολές λόγω της αριστερής θεματολογίας της. Παρά τις δυσκολίες, η ταινία έμεινε στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.
1964: Η Κίνα πραγματοποιεί την πρώτη πυρηνική δοκιμή της, καθιστώντας την την πέμπτη χώρα στον κόσμο με πυρηνικό οπλοστάσιο, μετά τις ΗΠΑ, τη Σοβιετική Ένωση, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία.
1975: Ξεκινά η δίκη των υπευθύνων για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1973, με κατηγορούμενους μεταξύ άλλων τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Δημήτριο Ιωαννίδη. Η δίκη αυτή αποτέλεσε μία από τις πιο σημαντικές στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.
1984: Ο δρ. Λέοναρντ Μπέιλι πραγματοποιεί την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς από μπαμπουίνο σε άνθρωπο στην Καλιφόρνια, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στη μεταμόσχευση οργάνων.
1995: Τραγωδία σημειώνεται στο «Ιπποκράτειο» Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, όταν πυρκαγιά σε θερμοκοιτίδα προκαλεί τον θάνατο τριών βρεφών από ασφυξία. Η είδηση συγκλονίζει την Ελλάδα.
1996: Σημειώνεται η μεγαλύτερη τραγωδία στην ιστορία του ποδοσφαίρου στη Γουατεμάλα, όταν λόγω συνωστισμού στο «Εστάντιο Νασιονάλ Ματέο Φλόρες» πεθαίνουν περισσότεροι από 85 θεατές και τραυματίζονται 180, συμπεριλαμβανομένων και παιδιών.
1998: Ο πρώην δικτάτορας της Χιλής, Αουγκούστο Πινοσέτ, συλλαμβάνεται στο Λονδίνο έπειτα από αίτημα των ισπανικών αρχών, οι οποίες τον καταζητούν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, συμπεριλαμβανομένης της γενοκτονίας Ισπανών πολιτών.
2002: Η νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ανοίγει επίσημα τις πύλες της, ως ένας φόρος τιμής στην αρχαία βιβλιοθήκη που υπήρξε το κέντρο της γνώσης στον αρχαίο κόσμο. Χρειάστηκαν 12 χρόνια για την ολοκλήρωσή της και περισσότερα από 220 εκατομμύρια δολάρια.
Γεννήσεις
1854 – Καρλ Κάουτσκι, γερμανός πολιτικός, θεωρητικός του μαρξισμού και κριτικός της μπολσεβίκικης επανάστασης
1854 – Όσκαρ Ουάιλντ, ιρλανδός συγγραφέας, γνωστός για το έργο του «Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι»
1958 – Τιμ Ρόμπινς, αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης, διάσημος για την ταινία «Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ»
Θάνατοι
1956 – Ζιλ Ριμέ, γάλλος ποδοσφαιρικός παράγοντας, εμπνευστής του Παγκοσμίου Κυπέλλου και πρόεδρος της FIFA για 33 χρόνια
1958 – Μιχάλης Σουγιούλ, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Μιχαήλ Σουγιουλτζόγλου, έλληνας συνθέτης της ελαφράς μουσικής, δημιουργός αμέτρητων επιτυχιών
2010 – Γιάννης Δαλιανίδης, έλληνας σκηνοθέτης και σεναριογράφος, ο «άρχοντας» των μιούζικαλ του ελληνικού κινηματογράφου
Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες
Παγκόσμια Ημέρα Αναισθησιολογίας
Παγκόσμια Ημέρα Άρτου
Παγκόσμια Ημέρα Σπονδυλικής Στήλης
Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων
