Ο Δεκέμβρης του 2008 χαράχτηκε ανεξίτηλα στη μνήμη της μεταπολιτευτικής Ελλάδας ως ο μήνας που η νεολαία ύψωσε τη φωνή της απέναντι στην κοινωνική καταπίεση και την αστυνομική αυθαιρεσία – αν και τα αίτια είναι ακόμη βαθύτερα. Ήταν Σάββατο, 6 Δεκεμβρίου, όταν ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, ένας 15χρονος μαθητής, βρέθηκε με τον φίλο του Νίκο Ρωμανό στα Εξάρχεια. Εκεί, μια αντιπαράθεση με δύο αστυνομικούς θα κατέληγε στον θανάσιμο πυροβολισμό του Αλέξανδρου από το υπηρεσιακό όπλο του Επαμεινώνδα Κορκονέα. Η σφαίρα διαπέρασε την καρδιά πυροδοτώντας τον πιο σφοδρό νεανικό ξεσηκωμό των τελευταίων δεκαετιών.
Με τη συμπλήρωση 16 ετών από τα δραματικά γεγονότα εκείνων των ημερών, το Newsbeast παρουσιάζει ένα επετειακό ηχητικό ντοκιμαντέρ, το οποίο αναλύει σε βάθος τα όσα ακολούθησαν μετά τη δολοφονία που συγκλόνισε το πανελλήνιο.
Το podcast δεν περιορίζεται μόνο στα γεγονότα της 6ης Δεκεμβρίου. Μέσα από ένα προσεκτικά δομημένο αφήγημα, εξετάζει το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο της εποχής. Η Ελλάδα, που λίγα χρόνια πριν ζούσε το όνειρο της επίπλαστης ευημερίας και της εξαιρετικής διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνα, είχε βυθιστεί σε μια βαθιά κρίση, ενώ η οικονομική ύφεση είχε αρχίσει να αποκαλύπτει τις ανισότητες και τις δυσλειτουργίες της κοινωνίας.
Οι νέοι, απογοητευμένοι από το εκπαιδευτικό σύστημα, την ανεργία και την έλλειψη προοπτικών, αισθάνονταν αποκλεισμένοι από το μέλλον που τους υποσχέθηκαν. Τα Εξάρχεια, μια περιοχή με έντονη πολιτικοκοινωνική ιστορία, έγιναν το σκηνικό της τραγωδίας που πυροδότησε την εξέγερση.
Η νύχτα που άλλαξε τα πάντα
Το χρονικό της μοιραίας βραδιάς παρουσιάζεται με ένταση και ακρίβεια. Το podcast περιγράφει λεπτό προς λεπτό τα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία. Το σοκ και η οργή μετουσιώθηκαν σε μαζικές διαδηλώσεις και συγκρούσεις. Δρόμοι της Αθήνας και άλλων πόλεων γέμισαν με συνθήματα, φωτιές και οδοφράγματα. Ηχητικά ντοκουμέντα και μαρτυρίες από τις πρώτες ώρες της εξέγερσης φέρνουν στη μνήμη τα όσα συνέβησαν. Οι μέρες που ακολούθησαν βρήκαν τη χώρα στις φλόγες. Από τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα μέχρι τη Ρόδο και την Κέρκυρα, οι ταραχές εξαπλώθηκαν παντού. Στο podcast, γίνεται αναφορά στον ρόλο της κυβέρνησης Καραμανλή, που αιφνιδιάστηκε από την ένταση των αντιδράσεων. Οι πολιτικές δυνάμεις της εποχής αντάλλαξαν κατηγορίες, ενώ οι δηλώσεις του τότε υπουργού Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλου για «αμυντική λειτουργία της αστυνομίας» προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις.
Το podcast δεν αποφεύγει να θέσει καίρια ερωτήματα. Πώς φτάσαμε στη δολοφονία ενός 15χρονου; Τι ρόλο έπαιξαν οι κοινωνικές ανισότητες, η αστυνομική βία και η πολιτική διαχείριση της κρίσης; Και, κυρίως, πώς άλλαξε η ελληνική κοινωνία μετά τον Δεκέμβρη του 2008; Τα όσα συνέβησαν εκείνες τις «ημέρες του Αλέξη» αποτέλεσαν την αφετηρία για μια σειρά κοινωνικών κινημάτων που θα αμφισβητούσαν το κατεστημένο.
Ακούστε το podcast του Newsbeast