Σαν σήμερα το 1974, μια ομάδα αγροτών στην επαρχία Σαανσί της Κίνας, κοντά στην αρχαία πρωτεύουσα Σιάν, έσκαβε για να βρει νερό. Αντί για πηγή, όμως, βρήκαν κάτι που έμελλε να συγκλονίσει τον αρχαιολογικό κόσμο: κομμάτια από πηλό με ανθρώπινα χαρακτηριστικά, θαμμένα στο χώμα. Δεν ήξεραν τότε πως είχαν μόλις αγγίξει τα πρώτα ίχνη από τον μυθικό «Στρατό από τερακότα» – έναν υπόγειο λαβύρινθο με περισσότερα από 8.000 αγάλματα πολεμιστών, αλόγων, αρμάτων και αξιωματικών σε φυσικό μέγεθος.
Η ανακάλυψη, που θα εξελισσόταν σε ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα του 20ού αιώνα, αποκαλύφθηκε σύντομα ότι ήταν μέρος του μαυσωλείου του πρώτου αυτοκράτορα της ενωμένης Κίνας, του Τσιν Σι Χουάνγκ. Ο αυτοκράτορας είχε διατάξει τη δημιουργία αυτού του στρατού γύρω στο 210 π.Χ., ώστε να τον προστατεύει στη μετά θάνατον ζωή.
Αυτό που κάνει τον στρατό από τερακότα μοναδικό δεν είναι μόνο η έκτασή του – καλύπτει περίπου 20.000 τετραγωνικά μέτρα – αλλά και η λεπτομέρεια και ατομικότητα των αγαλμάτων: κανένα πρόσωπο δεν είναι ίδιο με άλλο. Η κατασκευή τους κράτησε δεκαετίες και απαιτούσε εξειδικευμένη εργασία από χιλιάδες τεχνίτες.
Η Κίνα κράτησε για χρόνια τη θέση του μαυσωλείου σφραγισμένη, από σεβασμό αλλά και φόβο ότι η τεχνολογία δεν είναι ακόμη έτοιμη για την ανασκαφή του κεντρικού ταφικού θαλάμου. Έτσι, ο μυστηριώδης τάφος του Αυτοκράτορα παραμένει ακόμη ανέγγιχτος, τροφοδοτώντας θεωρίες, φήμες και θρύλους.
Η ανακάλυψη του στρατού από τερακότα δεν άλλαξε απλώς την κατανόησή μας για την αρχαία Κίνα, αλλά μετέτρεψε και το Σιάν σε έναν από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς προορισμούς στον κόσμο. Ένα απλό λάθος, ένα πηγάδι που σκάφτηκε σε λάθος σημείο, έφερε στο φως έναν στρατό σιωπηλό και τρομακτικά επιβλητικό, που περίμενε για αιώνες να ξαναδεί το φως του ήλιου.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1430: Οι δυνάμεις του Οθωμανού σουλτάνου, Μουράτ Β’, καταλαμβάνουν την πόλη της Θεσσαλονίκης.
1792: Ο βασιλιάς Γουσταύος Γ’ της Σουηδίας πεθαίνει αφού πυροβολήθηκε στη Βασιλική Όπερα της Στοκχόλμης 13 ημέρες νωρίτερα. Τον διαδέχεται ο Γουσταύος Δ’ Αδόλφος της Σουηδίας.
1798: Δημιουργείται η Ελβετία, η χώρα της σοκολάτας, των ρολογιών και χρηματοκιβώτιο των πλουσίων του κόσμου.
1823: Συγκροτείται στο Άστρος Αρκαδίας η Β’ Εθνική Συνέλευση υπό την προεδρία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, για να επικυρώσει το πρώτο Ελληνικό Σύνταγμα.
1827: Στη Βιέννη, 20.000 άτομα συνοδεύουν τον Λούντβιχ φον Μπετόβεν στην τελευταία του κατοικία.
1896: Ο Σπύρος Λούης κόβει το νήμα στον μαραθώνιο των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Χρόνος: 2 ώρες, 58 λεπτά και 50 δευτερόλεπτα.
1936: Στη Ναζιστική Γερμανία, ο Αδόλφος Χίτλερ λαμβάνει το 98,80% των ψήφων στο δημοψήφισμα για την επικύρωση της παράνομης επαναστρατιωτικοποίησης της Γερμανίας και της ανακατάληψης της Ρηνανίας.
1949: Εγκαινιάζεται η διώρυγα της Κορίνθου.
1950: Η εταιρία RCA κατασκευάζει την πρώτη έγχρωμη τηλεόραση.
1962: Ο Αρτούρο Φροντίσι, πρόεδρος της Αργεντινής, ανατρέπεται με στρατιωτικό πραξικόπημα από τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας.
1974: Ανακαλύπτεται στην Κίνα ο περίφημος Στρατός από τερακότα, όταν αγρότες σκάβουν για να ανοίξουν πηγάδι στην επαρχία Σαανσί. Πρόκειται για χιλιάδες πήλινους στρατιώτες, άρματα και άλογα, θαμμένους κοντά στον τάφο του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας, Τσιν Σι Χουάνγκ, αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά ευρήματα του 20ού αιώνα.
1982: Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου βραβεύεται με Όσκαρ για τη μουσική της αγγλικής ταινίας «Δρόμοι της Φωτιάς».
1993: Αρχίζει στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Αθήνας η δίκη του Γιώργου Κοσκωτά και 26 ακόμα ατόμων. Η υπόθεση αφορά στην υπεξαίρεση 32 δισεκατομμυρίων δραχμών από την Τράπεζα Κρήτης και την εισροή 12,1 δισεκατομμυρίων δραχμών από αυτά στην εκδοτική εταιρία «Γραμμή». Την ίδια μέρα παραιτείται από το βουλευτικό αξίωμα ο πρώην πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης, αποδοκιμάζοντας τους χειρισμούς της κυβέρνησης (Μητσοτάκης) και της αξιωματικής αντιπολίτευσης (Παπανδρέου) για το Σκοπιανό.
1995: Την παραίτησή του υποβάλλει, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Στέλιος Παπαθεμελής, γιατί διαφώνησε με την επέμβαση των ΜΑΤ κατά των αγροτών που είχαν αποκλείσει την εθνική οδό.
2004: Επτά χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ εισέρχονται στο ΝΑΤΟ: Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία.
2007: Λίγο πριν από την έναρξη του αγώνα βόλεϊ γυναικών Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός για το Κύπελλο Ελλάδος, σκοτώνεται στην Παιανία από μαχαίρι ο 25χρονος Μιχάλης Φιλόπουλος, κατά τη διάρκεια επεισοδίων μεταξύ των οπαδών των δύο ομάδων σε προγραμματισμένο ραντεβού «θανάτου». Την επόμενη ημέρα, η Πολιτεία θα αποφασίσει την αναβολή όλων των αγώνων των ομαδικών αθλημάτων για δύο εβδομάδες.
2008: Η Ώρα της Γης διεθνοποιείται. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο σβήνουν τα φώτα για μία ώρα, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την ανησυχία τους για την άνοδο της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Στην Αθήνα, σβήνουν τα φώτα στο Δημαρχιακό Μέγαρο και στο Λυκαβηττό.
2010: Στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης κάνουν την εμφάνισή τους οι ομάδες της δίκυκλης αστυνόμευσης ΔΙΑΣ, που είχε εξαγγείλει πριν από λίγο καιρό ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Στο λεκανοπέδιο της Αττικής θα περιπολούν 2.004 αστυνομικοί ανά δυάδες, με 1.002 μοτοσικλέτες των 650 κυβικών και στη Θεσσαλονίκη 422 αστυνομικοί με 211 μοτοσικλέτες.
Γεννήσεις
1553 – Βιτσέντζος Κορνάρος, έλληνας ποιητής της Αναγέννησης, εκπρόσωπος της κρητικής λογοτεχνίας, γνωστός κυρίως για το ερωτικό έπος «Ερωτόκριτος», ένα από τα σημαντικότερα έργα της νεοελληνικής γραμματείας.
1870 – Παύλος Μελάς, έλληνας στρατιωτικός και ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα, σύμβολο της εθνικής αφύπνισης, που σκοτώθηκε το 1904 κατά τη διάρκεια αποστολής στη Μακεδονία.
1943 – Βαγγέλης Παπαθανασίου, έλληνας συνθέτης παγκόσμιας φήμης, πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής μουσικής, βραβευμένος με Όσκαρ για τη μουσική στην ταινία «Οι δρόμοι της φωτιάς», με τεράστιο έργο στον κινηματογράφο και τη συμφωνική σύνθεση.
1965 – Βούλα Πατουλίδου, ελληνίδα αθλήτρια, η πρώτη ελληνίδα που κατέκτησε χρυσό μετάλλιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες (Βαρκελώνη 1992) στα 100 μέτρα με εμπόδια.
1966 – Γερούν Ντάισελμπλουμ, ολλανδός πολιτικός και οικονομολόγος, πρόεδρος του Eurogroup κατά την περίοδο της ελληνικής κρίσης χρέους, με καθοριστικό ρόλο στις ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις.
1974 – Γιάννης Βαρδής, έλληνας τραγουδιστής και γιος του συνθέτη Αντώνη Βαρδή, που συνεχίζει την καλλιτεχνική παράδοση της οικογένειας με προσωπική πορεία στο έντεχνο και λαϊκό τραγούδι.
1988 – Στέφανος Κασσελάκης, έλληνας επιχειρηματίας και πολιτικός, πρόεδρος του κόμματος ΣΥΡΙΖΑ από το 2023, με προϋπηρεσία στις ΗΠΑ και δυναμική είσοδο στην ελληνική πολιτική σκηνή.
Θάνατοι
2005 – Μίλτος Σαχτούρης, ένας από τους σημαντικότερους έλληνες ποιητές της μεταπολεμικής γενιάς, με ιδιαίτερα υπαρξιακή και σκοτεινή γραφή, που ξεχώρισε με έργα όπως «Ο Περίπατος» και «Η Εποχή των Χαμηλών Πτήσεων».
2011 – Ιάκωβος Καμπανέλλης, έλληνας θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και στιχουργός, θεμελιωτής του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου, γνωστός για έργα όπως «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» και «Η Αυλή των Θαυμάτων».
2019 – Ανιές Βαρντά, γαλλίδα σκηνοθέτρια και πρωτοπόρος του γαλλικού Νέου Κύματος, με βαθιά ανθρωποκεντρική και ποιητική ματιά, γνωστή για ταινίες όπως «Cléo από τις 5 έως τις 7», «Vagabond» και «Οι Ακροβολιστές και η Ακροβολίστρια».
2020 – Κζίστοφ Πεντερέτσκι, διακεκριμένος πολωνός συνθέτης και μαέστρος, από τους σημαντικότερους σύγχρονους μουσουργούς, γνωστός για έργα όπως η «Θρηνωδία για τα θύματα της Χιροσίμα» και η Συμφωνία Νο. 7 για τα θύματα του Χολόκοστ.
